خانواده درمانی و مشاوره خانواده چیست؟ تعاریف
خانواده درمانگران تشخیص می دهند که تغییر سیستم خانواده (معمولا) به معنای بر هم زدن الگوهای روابط موجود و ارتباطات بین فردی است (متکالف، 2011).
در حالی که خانواده درمانگران رویکردهای بسیاری را اتخاذ می کنند، هر کدام به طور معمول بر اساس چهار اصل زیر هستند (گلدنبرگ، 2017):
- اعضای خانواده ارتباط نزدیکی دارند، بنابراین درمان باید بر باورهای هر عضو متمرکز شود.
- با گذشت زمان، اعضای خانواده که در نزدیکی زندگی می‌کنند «الگوهای تعاملی را ایجاد می‌کنند که از توالی‌های نسبتاً پایدار گفتار و رفتار تشکیل شده است» (گلدنبرگ، 2017، ص 26).
- زمینه مشکل ارائه‌دهنده معمولاً شامل «تعامل‌ها، باورها و رفتارهایی است که درمانگران مشاهده می‌کنند و با آنها درگیر می‌شوند» و می‌توان آن را علت و معلول در نظر گرفت (گلدنبرگ، 2017، ص 26).
- مشکلات خانوادگی اغلب نتیجه چالش های ناشی از مواجهه با تغییرات محیطی یا تغییرات زندگی است.
خانواده درمانی و مشاوره خانواده اصطلاحات نزدیک به هم هستند و اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما مورد دوم گاهی اوقات به عنوان یک اصطلاح گسترده تر استفاده می شود که رویکردها و تکنیک های درمانی مختلفی را در بر می گیرد که توسط روانشناسان، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصان برای تقویت ارتباطات، حل تعارض و حمایت از خانواده ها اتخاذ می شود. مواجهه با چالش ها (انجمن روانشناسی آمریکا، nd؛ گلدنبرگ، 2017).
ازدواج و خانواده درمانی
ازدواج و خانواده درمانی انواعی از روان درمانی است که به افراد، زوج ها و خانواده ها کمک می کند تا روابط خود را بهبود بخشند و تعارضات را حل کنند. دامنه آنها شامل کار با زوج یا کل خانواده به جای یک فرد است (متکالف، 2011).
علی‌رغم تفاوت‌هایی که در نحوه ارائه فرصت‌هایی برای خانواده‌ها توسط خانواده‌درمانگران وجود دارد، همه تلاش می‌کنند تا یک محیط درمانی ایجاد کنند که (گلدنبرگ، 2017):
- به منظور کاهش ناراحتی و تعارض، خودآزمایی را تشویق می کند
- تاب آوری و توانمندسازی خانواده را بسیج می کند
- به اعضای خانواده کمک می کند تا عملکرد کلی خود را بهبود بخشند
در ازدواج درمانی، مشاوران ممکن است از تکنیک های مختلفی مانند گفتگو درمانی، ایفای نقش و تکالیف با زوج استفاده کنند (متکالف، 2011).
خانواده درمانی برای مادر و پسر
خانواده درمانی برای مادران و پسران می تواند راهی موثر برای رسیدگی به مسائلی باشد که بر روابط آنها و خانواده به طور کلی تأثیر می گذارد. درمانگر الگوهای ارتباطی و رفتاری را در رابطه شناسایی می کند که به مشکلات گسترده تر کمک می کند و رویکردهایی را برای تشویق درک بیشتر و کاهش تعارض پیشنهاد می کند (متکالف، 2011).
نظریه ارتباط و تاثیر آن بر خانواده درمانی
تئوری ارتباطات شامل مطالعه نحوه تبادل اطلاعات و معنا از طریق پیام های کلامی و غیرکلامی است (فیتزپاتریک و ریچی، 1993).
تأثیر نظریه ارتباط بر خانواده درمانی و مشاوره خانواده قابل توجه است و می تواند برای درک اینکه چگونه الگوهای ارتباطی در ساختار خانواده به مشکلات کمک می کند یا آنها را کاهش می دهد، استفاده می شود.
درمانگران می توانند از تئوری ارتباط برای شناسایی الگوهای ارتباطی که باعث تعارض یا پریشانی در خانواده می شود و برای توسعه راهبردهایی برای بهبود ارتباطات و حل و فصل اختلافات مانند گوش دادن فعال، همدلی و ابراز وجود استفاده کنند.
انواع خانواده درمانی
خانواده درمانگران به شدت تحت تأثیر مدل هایی هستند که استفاده می کنند، و بسیاری از آنها وجود دارد.
در نتیجه، بسته به نوع خانواده درمانی اتخاذ شده، ممکن است مراجعان از دیدگاه های بسیار متفاوتی دیده شوند (متکالف، 2011؛ گلدنبرگ، 2017).
در زیر فهرستی از چندین نوع تأثیرگذار است، اما موارد دیگری نیز در ادبیات وجود دارند.
خانواده درمانی ساختاری و استراتژیک
رویکردهای خانواده درمانی ساختاری و خانواده درمانی استراتژیک "به دلیل تاکید بر فرآیند سیستمی بیش از محتوا و تغییر الگوهای تعامل خانواده که مشکلاتی را ایجاد، حفظ یا تشدید می کند، در زمینه خانواده درمانی سیستمیک بنیادی هستند" (وامپلر و همکاران، 2020، ص. 460).
خانواده درمانی ساختاری که در اواخر دهه 1960 توسط سالوادور مینوچین و همراه با مشارکت های چارلز فیشمن، مریان والترز و دیگران توسعه یافت، اهمیت فرد را در بافت اجتماعی خود تشخیص می دهد (وامپلر و همکاران، 2020).
به این ترتیب، افراد در انزوا وجود ندارند، بلکه در رابطه (اعم از کنش و واکنش) با خانواده، با «خانواده به عنوان وسیله‌ای برای ایجاد تغییرات فردی در نظر گرفته می‌شوند» (وامپلر و همکاران، 2020، ص 462) وجود دارند.
در نتیجه، به جای اینکه یک فرد "طرف مقصر" یا "مالک علائم" باشد، مشکلات توزیع شده و اغلب نتیجه یک سلسله مراتب ناکارآمد یا عملکرد ضعیف در زیرسیستم ها هستند (وامپلر و همکاران، 2020).
خانواده درمانی استراتژیک در اواسط دهه 1950 برخاسته از کار موسسه تحقیقات روانی در کالیفرنیا بود. برخلاف سایر رویکردهای درمانی که بینش را منجر به تغییر (تغییر از طریق دانستن) می‌دانند، رویکرد استراتژیک پیشنهاد می‌کند که تغییر قبل از درک اتفاق می‌افتد (دانش از طریق تغییر؛ Wampler و همکاران، 2020).
تغییرات در ادراک و درک قوانین سیستم و الگوهای تعاملی خانواده برای تسهیل تغییرات پایدار مورد نیاز است (وامپلر و همکاران، 2020).
روان درمانی/روان درمانی
طبق نظریه روان پویایی، «انسانها ذهن ناخودآگاهی دارند که بر رفتار فرد تأثیر می گذارد» (وامپلر و همکاران، 2020، ص 417). در نتیجه، ما اغلب توسط امیال ساده و ناخودآگاه - مانند لذت - هدایت می‌شویم که خودخواهانه هستند.
در اوایل قرن بیستم، زیگموند فروید، تأثیر خانواده بر شکل گیری شخصیت و ضمیر ناخودآگاه فرد واضح بود. بنابراین، رویکرد روان پویایی به خانواده درمانی بر اهمیت کاوش در تجربیات و روابط گذشته اعضای خانواده برای به دست آوردن بینش و درک مشکلات موجود تأکید دارد (متکالف، 2011).
رویکرد درمانی روانی آموزشی از ارائه آموزش و اطلاعات به خانواده ها در مورد بیماری های روانی و الگوهای رفتاری چالش برانگیز در حالی که برنامه های درمانی برای کل خانواده را توسعه می دهد، پشتیبانی می کند (متکالف، 2011).
خانواده درمانی روایتی (زمینه ای)
روایت درمانی به عنوان پیشرو در خانواده درمانی و مشاوره خانواده امروزی شناخته می شود، «به این معنی که دانش ما از واقعیت از طریق داستان هایی که درباره خود و دنیایی که در آن زندگی می کنیم سازماندهی و حفظ می شود» (گلدنبرگ، 2017، ص 370).
به هر حال، داستان‌ها - یا روایت‌هایی - که به خودمان می‌گوییم، زمینه زندگی ما هستند. و با این حال، خانواده‌ها اغلب روایت‌های خودزنی و مضر درباره اعضای خود می‌سازند و حفظ می‌کنند.
روایت درمانی شامل "مکالمات محترمانه و بدون سرزنش است که در آن مراجع متخصص زندگی خود هستند و فرض می شود که مهارت ها و شایستگی های لازم برای ساختن داستان های مثبت تر در مورد خود را دارند" (گلدنبرگ، 2017، ص 371).
روایت‌درمانگران از خانواده‌ها حمایت می‌کنند تا مشکلات را از یک نقص یا مشکل درونی در فرد، زوج یا خانواده به روایتی نامطلوب که بر زندگی‌شان مسلط است، بسازند. خانواده تشویق می شود تا علیه مشکل به عنوان یک موجودیت جداگانه - با زمینه سیاسی و اجتماعی خود - که باید بر آن غلبه کند متحد شوند (گلدنبرگ، 2017).